Kuchengetedza Dhata Rako: Kunzwisisa Ruzivo Chengetedzo uye Tsanangudzo Yayo
Munguva yanhasi yedhijitari, kuchengetedzwa kweruzivo rwedu kwakakosha zvakanyanya. Nekutyisidzira kwe cyber kuri kuwedzera, kunzwisisa kuchengetedzwa kweruzivo uye tsananguro yayo yakakosha kuchengetedza data redu. Ichi chinyorwa chinotarisa mukati menyika yakaoma yekuchengetedzwa kweruzivo, ichikupa iwe ruzivo rwekuchengetedza ruzivo rwako pachako uye rwakadzama.
Kuchengetedzwa kweruzivo kunosanganisira maitiro akasiyana-siyana, maitiro, uye matekinoroji anochengetedza data kubva mukuwanikwa kusingatenderwe, kushandiswa, kuburitsa pachena, kukanganisa, kugadziridzwa, kana kuparadzwa. Inosanganisira nzira yakazara yekuvimbisa kuvanzika kwedata, kutendeseka, uye kuwanikwa, kusanganisira zvemuviri, zvehunyanzvi, uye zvekutonga matanho.
Nekunzwisisa iyo pfungwa yekuchengetedza ruzivo uye akasiyana maficha, iwe unogona kuita sarudzo dzine ruzivo nezve matanho ekuchengetedza aunofanirwa kuita kuchengetedza data rako. Ichi chinyorwa chinokushongedza iwe nemidziyo uye ruzivo rwekusimbisa dziviriro yako yedhijitari, kubva kune akachengeteka mapassword uye encryption kune firewall uye antivirus software.
Usasiye chengetedzo yedata rako mukana. Sangana nesu parwendo urwu rweruzivo rwekunzwisisa chengetedzo yeruzivo uye kukosha kwayo mune yanhasi dhijitari mamiriro.
Kukosha kwekuchengetedza ruzivo
Mune imwe nguva iyo data ndiyo mari itsva, kukosha kwekuchengetedzwa kwemashoko hakugoni kuwedzererwa. Zuva rega rega, vanhu nemasangano vanogadzira uye vanochinjana huwandu hwakawanda hwe data, kubva paruzivo rwemunhu kuenda kune zvemari. Ruzivo rwakakosha urwu rwunova panjodzi yekuwanikwa zvisina mvumo uye kushandiswa zvisizvo pasina matanho ekuchengetedza akakodzera.
Kuchengetedzwa kweruzivo kunovimbisa kuti data rinoramba rakavanzika, rakakosha, uye rinowanikwa kune vanhu vane mvumo kana masisitimu. Nekushandisa maitiro akasimba ekuchengetedza, masangano anogona kuchengetedza ruzivo rwavo rwakadzama kubva pakubirwa, kuburitswa kusingatenderwe, kana kuparadzwa. Pamusoro pezvo, vanhu vanogona kuchengetedza data ravo, vachideredza njodzi yekubirwa zvitupa, hutsotsi, kana kukanganisa zvakavanzika.
Kutyisidzira kwakajairika kune kuchengetedzwa kwemashoko
Sezvo nzvimbo yedhijitari inoshanduka, ndizvo zvinoitawo kutyisidzira kwekuchengetedza ruzivo. MaCybercriminals anogara achigadzira maitiro matsva ekushandisa kusazvibata uye kuwana mukana usina kubvumidzwa kune data rakakosha. Kunzwisisa kutyisidzira kwakajairika kwakakosha kuti ugare nhanho imwe pamberi muhondo yekurwisa cybercrime.
Imwe tyisidziro yakapararira ndeye malware, software yakaipa yakagadzirirwa kupinza masisitimu uye kukanganisa data. Izvi zvinosanganisira mavhairasi, makonye, trojans, uye ransomware, pakati pevamwe. Kurwiswa kwePhishing, uko varwisi vanozviita sevanhu vakavimbika kuti vanyengere vanhu kuti vaburitse ruzivo rwakadzama, vari kuwedzerawo. Zvimwe zvinotyisidzira zvinosanganisira kubira, social engineering, uye kutyisidzira kwemukati.
Kunzwisisa kukanganisa data
Kutyorwa kwedata kwave kuitika nguva dzose, kugadzira misoro uye kukonzera kukanganisa kukuru kumasangano nevanhu. Kutyorwa kwedata ndiko kuwana kusingatenderwe, kushandisa, kana kuburitswa kwedata rakakomba. Izvi zvinogona kukonzera kurasikirwa kwemari, kukuvadzwa kwezita, mhedzisiro yemutemo, uye kukanganisa ruzivo rwemunhu.
Kutyorwa kwedata kunogona kuitika nekuda kwezvikonzero zvakasiyana, zvinosanganisira nhanho dzekuchengetedza, kukanganisa kwevanhu, kana kurwiswa kwakanangwa. Vanorwisa vanogona kushandisa kusasimba munetiweki yesangano kana masisitimu, kuwana mukana kune dhatabhesi rine ruzivo rwakadzama, uye kuburitsa data nezvinangwa zvakaipa. Kuziva nezvemhedzisiro inogona kuitika yekutyora data kwakakosha pakunzwisisa kukosha kwekuchengetedza ruzivo.
Kuchengetedza ruzivo maitiro akanakisa
Masangano nevanhuwo zvavo vanofanirwa kushandisa kuchengetedzwa kweruzivo zvakanakisa maitiro ekuchengetedza data kubva mukuwanikwa kusingatenderwe uye nekutyorwa. Aya maitiro anoshanda sehwaro hwekuvaka hwaro hwakasimba hwekuchengetedza uye kuderedza njodzi yekukanganisa data.
Imwe yemaitiro akakosha kuita ongororo yenguva dzose yengozi kuona kusasimba uye kutyisidzira kunogona kuitika. Izvi zvinobvumira masangano kuti akoshese matanho ekuchengetedza uye kugovera zviwanikwa nemazvo. Kuita yakasimba yekuwana yekudzora sisitimu, kusanganisira yechokwadi yemushandisi uye maitiro emvumo, inova nechokwadi chekuti vanhu vane mvumo chete vanogona kuwana ruzivo rwakadzama.
Kugara uchivandudza uye kupeta software uye masisitimu ndeimwe tsika yakakosha. Izvi zvinobatsira kugadzirisa kusadzivirirwa kunozivikanwa uye kudzivirira kubva kumabasa. Kudzoreredza data uye maitiro ekudzoreredza anofanirwawo kunge aripo kuti aderedze kukanganisa kwekugona kurasikirwa nedata kana huwori.
Basa re encryption mukuchengetedza ruzivo
Encryption inoita basa rakakosha mukuchengetedzeka kweruzivo nekushandura data kuita fomati isingaverengeki pasina kiyi yedecryption yakakodzera. Inova nechokwadi chekuti kunyangwe data rikabatwa, rinoramba risinganzwisisike kune vanhu vasina mvumo kana masisitimu. Encryption inoshandiswa munzvimbo dzakasiyana siyana, kusanganisira nzira dzekutaurirana, masisitimu ekuchengetedza, uye midziyo inotakurika.
Kune akasiyana encryption matekiniki, akadai symmetric uye asymmetric encryption. Symmetric encryption inoshandisa kiyi imwe chete yekuvharidzira uye decryption, nepo asymmetric encryption inoshandisa peya yemakiyi: kiyi yeruzhinji ye encryption uye yakavanzika kiyi ye decryption. Masangano anogona kuchengetedza data ravo nekushandisa encryption matekinoroji, kunyangwe ikawira mumaoko asiri iwo.
Kugadzira mutemo wakasimba wepassword
Mapassword ndeimwe yenzira dzakajairika dzekuchengetedza maakaundi edhijitari uye masisitimu. Nekudaro, mapassword asina simba kana nyore kufungidzira anoisa njodzi huru yekuchengetedza. A firm password policy inodzivirira kupinda kusina mvumo uye inodzivirira ruzivo rwakadzama.
Pasiwedhi yakasimba inofanira kuva yakareba, yakaoma, uye yakasiyana. Inofanirwa kusanganisira mavara makuru uye madiki, nhamba, uye mavara akakosha. Dzivisa kushandisa ruzivo rwekufungidzira zviri nyore semazuva ekuzvarwa kana mazita. Pamusoro pezvo, kushandisa mapassword ekupera nguva uye kusimbisa akawanda-factor kuvimbiswa kunowedzera kuchengetedzwa.
Kudzidzisa uye kudzidzisa vashandi nezvekuchengetedza ruzivo
Mune chero sangano, vashandi vanoita basa rakakosha mukuchengetedza ruzivo. Vashandi vakanyatsodzidziswa uye vakadzidza vanogona kuva vekutanga kudzivirira kubva pakutyisidzirwa necyber. Masangano anofanirwa kupa nguva dzese dzekudzidzisa uye zvirongwa zvekuzivisa kuti vashandi vanzwisise kukosha kwekuchengetedza ruzivo uye basa ravo mukuchengetedza data rinozivikanwa.
Kudzidziswa kunofanirwa kuvharidzira kuziva kuedza kwekubira, kubata ruzivo rwakadzama, uye kutevedzera mitemo yekuchengetedza uye maitiro. Nekusimudzira tsika yekuziva nezvekuchengetedza, masangano anogona kugadzira yakabatana pamberi pezvinogona kutyisidzira uye kuderedza njodzi yekukanganisa kwevanhu kunotungamira mukutyorwa kwedata.
Kushandisa multi-factor authentication
Multi-factor authentication (MFA) inowedzera imwe chengetedzo kune yechokwadi maitiro nekuda kuti vashandisi vape humwe humbowo kupfuura password chete. Izvi zvinogona kusanganisira ongororo yebiometric, semafingerprints kana kuzivikanwa kwechiso, kana password yenguva imwe chete inogadzirwa kuburikidza neapp mobile.
Nekushandisa MFA, masangano anogona kuderedza zvakanyanya njodzi yekuwana kusingatenderwe, kunyangwe kana mapassword akakanganiswa. Iyo inowedzera chipingamupinyi kune vanorwisa, zvichiita kuti kuwana kusingatenderwe kuwana kune inonzwisisika data kana masisitimu zvakanyanya kuoma.
Mhedziso: Kutora matanho ekuchengetedza data rako
Mumamiriro emazuva ano edhijitari, kuchengetedzwa kwemashoko kwakakosha. Kunzwisisa pfungwa yekuchengetedzwa kwemashoko uye zvakasiyana-siyana zvinopa simba vanhu nemasangano kuchengetedza data ravo nemazvo. Nekuita zvakanakisa maitiro, akadai se encryption, yakasimba password marongero, kudzidziswa kwevashandi, uye multi-factor kuvimbiswa, unogona kusimbisa dziviriro yako yedhijitari uye kuderedza njodzi yekutyorwa kwedata.
Usasiye chengetedzo yedata rako mukana. Tora matanho akasimba ekuchengetedza ruzivo rwako uye urambe uri pamberi pekutyisidzira kwecyber. Nekuisa pamberi pekuchengetedza ruzivo, unogona kunakidzwa nemabhenefiti ezera redhijitari pasina kukanganisa kuvanzika kwako uye kuchengetedzeka. Rangarira, kuchengetedzwa kwedata rako kunotanga newe.
Chengetedza data rako nhasi uye simbisa ramangwana rakachengeteka rekuvapo kwako kwedhijitari.
