Debe kọmputa gị site na iji ntuziaka a zuru oke maka nchekwa kọmputa. Mụta ihe ọ bụ yana otu esi echekwa data gị na mwakpo ọjọọ.
N'ime oge dijitalụ nke oge a, idobe kọmputa gị dị oke mkpa karịa mgbe ọ bụla. Nchekwa Kọmputa na-ezo aka na usoro emere iji gbochie ịnweta data gị n'enweghị ikike ma chebe ngwaọrụ gị na mwakpo cyber. Enweghị nchekwa kọmputa nwere ike ime ka ị bụrụ onye na-adịghị ike maka ndị hackers, malware, izu ohi njirimara na ihe omume ọjọọ ndị ọzọ. N'ime ntuziaka a, anyị ga-enyocha ihe nchekwa kọmputa pụtara ma nye ndụmọdụ maka otu esi echekwa ozi gị.
Ịghọta Nchebe Kọmputa: Kedu ihe ọ bụ?
Nchekwa Kọmputa bụ usoro omume, teknụzụ na ụkpụrụ na-ahụ maka nzuzo, iguzosi ike n'ezi ihe na nnweta na kọmputa ma ọ bụ netwọkụ. Ọ na-echebe ngwaọrụ gị pụọ na ịnweta, ojiji, mkpughe, mmeghasị, mgbanwe ma ọ bụ mbibi na-enwetaghị ikike. Iji mezuo ebumnuche a, a ga-emerịrị usoro nchekwa kọmputa na ọkwa sistemụ niile, gụnyere ngwaike na ngwa ngwanrọ yana omume onye ọrụ. Ebumnuche kachasị bụ igbochi mwakpo ọjọọ e zubere izuru data gị ma ọ bụ mebie sistemụ kọmputa gị.
Nchekwa kọmputa
Nchekwa Kọmputa na-echekwa kọmputa gị na data ya site na izu ohi, mmebi, ohere na-enwetaghị ikike, ma ọ bụ omume ọjọọ ndị ọzọ. Ọ gụnyere usoro, teknụzụ, na omume dị iche iche iji kpuchido ozi nkeonwe.
Nchekwa kọmpụta dị mkpa n'oge dijitalụ taa. Ebe a na-echekwa ozi dị nro na-arịwanye elu n'ịntanetị, ịhụ na echekwara data gị yana nchekwa na mwakpo ọjọọ dị mkpa. Nchekwa kọmputa gụnyere usoro na omume dị iche iche, gụnyere firewalls, software antivirus, izo ya ezo, na njikwa okwuntughe. Site n'itinye usoro ndị a yana ịmụrụ anya maka ihe egwu na adịghị ike, ị nwere ike idobe kọmputa gị na data bara uru ya pụọ na mmerụ ahụ.
Ụdị egwu nchekwa Kọmputa.
Enwere ọtụtụ ụdị egwu egwu kọmputa nke ị kwesịrị ịma maka ichekwa data gị. Otu ụdị a na-ahụkarị bụ malware, nke gụnyere nje, ikpuru, na ịnyịnya Trojan. Mmemme ọjọọ ndị a nwere ike imebi ma ọ bụ zuru data gị ma mebie nchekwa kọmputa gị. Ihe iyi egwu ọzọ bụ phishing, nke gụnyere ịghọgbu ndị ọrụ iji kpughee ozi dị nro dị ka okwuntughe ma ọ bụ nọmba kaadị kredit site na ozi-e ma ọ bụ webụsaịtị adịgboroja. Ihe iyi egwu ndị ọzọ gụnyere mbanye anataghị ikike, izu ohi njirimara, na ịgọnarị ọgụ ọrụ. Ọ dị mkpa ka ị mara maka ihe iyi egwu ndị a ka i wee mee ihe iji gbochie ha ime gị.
Enwere ihe egwu dị iche iche nwere ike itinye kọmputa gị n'ihe egwu.
Ndị a gụnyere nje, ikpuru, spyware, adware, trojans, ma ọ bụ phishing scams. Onye ọ bụla nwere ụzọ pụrụ iche maka ịwakpo na imebi nchekwa nke sistemụ gị.
Nchekwa kọmpụta bụ akụkụ dị oke mkpa nke kọmpụta ọgbara ọhụrụ. Ọ na-echebe data na ozi site na ịnweta ikike, izu ohi, ma ọ bụ mmebi. N'ụzọ dị mwute, ọtụtụ ihe iyi egwu kọmputa nwere ike imebi data nkeonwe gị ma ọ bụ azụmahịa gị, gụnyere nje virus, worms, spyware, adware, trojans, ma ọ bụ phishing scams. Enwere ike iji iyi egwu ndị a zuru ohi ozi dị nro dị ka okwuntughe na nọmba kaadị kredit ma ọ bụ ijikwa sistemụ gị. Iji chebe onwe gị pụọ na mwakpo ndị a, ị ga-emelite ngwanro gị wee jiri ngwanrọ antimalware chọpụta na wepu mmemme ọjọọ tupu ha emebie ihe ọ bụla.
Otu esi echekwa kọmputa gị.
Ichekwa kọmputa gị pụọ na ihe egwu nchekwa dị oke mkpa iji hụ na nchekwa nke data nkeonwe na azụmahịa gị. Nke a bụ usoro dị mfe ị nwere ike ime ozugbo:
1. Wụnye antivirus ama ama na ngwanrọ antimalware.
2. Debe ngwanrọ gị na patches nche kachasị ọhụrụ.
3. Jiri okwuntughe siri ike, pụrụ iche maka akaụntụ gị niile wee gbanwee ya mgbe niile.
4. Kpachara anya mgbe ị na-ebudata ma ọ bụ mepee mgbakwunye site na isi mmalite amaghị.
5. Kwado nyocha ihe abụọ maka nchekwa agbakwunyere nke akaụntụ ndị nwere mmetụta.
6. Jiri netwọk nzuzo mebere (VPN) mgbe ị na-enweta netwọk Wi-Fi ọha.
7. ndabere data dị mkpa mgbe niile iji chebe megide ọnwụ ma ọ bụ izu ohi.
Site n'ịgbaso ndụmọdụ ndị a, ị nwere ike belata ihe ize ndụ nke mmebi nchekwa ma chekwaa kọmputa gị na ozi gbasara gị pụọ na mmerụ ahụ.
